Marokkaanse migratieverhalen
Op initiatief van de theatermakers Nasrdin Dchar en Fadua El Akchaoui vierden we in Theater Zuidplein een halve eeuw Marokkaanse migratie met het festival Mabrouk! Verhalenhuis Belvédère verzamelde speciaal voor deze gelegenheid de persoonlijke verhalen van drie generaties Marokkaanse Rotterdammers. Deze in audiovorm vastgelegde verhalen maken onderdeel uit van de stadsgeschiedenis en zullen voor de eeuwigheid worden bewaard in het Stadsarchief. Van de mooiste fragmenten maakten we een luistervoorstelling in vier delen van telkens circa 20 minuten. Zo wordt de Marokkaanse migratiegeschiedenis door Rotterdammers van nu, zelf verteld.
De luistervoorstellingen
1. Oumi, Marokkaanse moeders vertellen
“Ik ben in Marrakesh geboren, in de oude medina, de oude binnenstad. Een hele drukke stad. En iedereen kent iedereen en iedereen past op iedereen en iedereen voedt de kinderen van de anderen. Als de moeder niet thuis is, nou dan heb je nog 59 moeders. Het was gezellig, het was leuk.”
Vier moeders, allemaal geboren in Marokko, vertellen samen met hun zoons en dochters, allemaal geboren in Nederland over hun Marokkaanse familiegeschiedenis, over hun komst naar Nederland, over wennen aan een andere cultuur en het leren van een nieuwe taal en over hun opgroeien en leven hier.
2. Oetchmesh, Marokkaanse zussen vertellen
“Het was sowieso niet de bedoeling dat mijn vader naar Nederland zou komen. Want mijn vader was totaal niet dat-ie arm was of dat hij geld nodig had, want hij kwam uit een achterlijk rijk gezin. Mijn opa van vaderskant was een burgemeester, een gerespecteerd persoon.”
Vijf zussen, drie geboren in Marokko en de jongste twee – een tweeling – in Nederland, vertellen over hun familiegeschiedenis, over hoe hun vader niet in Parijs, maar in Pijnacker belandde en ging werken in de kassen. Ze vertellen over hoe hij, zijn vrouw en dochters liefdevol werden opgevangen in het Westland door de tuindersfamilie Vijverberg. Ze vertellen over hun opgroeien, over hun levens en hun liefde voor elkaar.
3. Sahbi, Marokkaanse vrienden vertellen
“Toen wij in 1974 op Schiphol landden, toen stapten we in een trein, richting Leeuwarden. En moet je je eens voorstellen, je komt dus uit een ruig berggebied en dan ga je dus vanuit Schiphol naar Friesland en je ziet alleen maar vlak. En groen. En weiland.”
Vijf Marokkaanse mannen, allemaal geboren in Marokko, vertellen over hun Marokkaanse familiegeschiedenis, hun opgroeien, hun komst naar Nederland en hun levens hier. Ze kennen elkaar van het buurthuis in Hillesluis, waar ze vaak samenkomen voor een praatje, een kopje muntthee en een potje domino.
4. Zina, Marokkaanse vrouwen vertellen
“Mijn opa was een van de eerste in Rotterdam. Echt een pionier. En wat mijn opa voor bijzondere baan op een gegeven moment had, was dat hij chauffeur was tussen Marokko en Nederland. Dus hij bracht mensen in een busje, andere gastarbeiders die het zogenaamde geluk zochten, die bracht hij naar Nederland.”
Vier Marokkaans-Rotterdamse vrouwen vertellen – ieder een uur lang – over hun leven, over hun ouders en grootouders en hun migratiegeschiedenis. Uit hun verhalen is een compilatie samengesteld van ongeveer twintig minuten, waarvan hierboven een fragment is te beluisteren.